Jedną z dróg, otwartą na byłych i niedoszłych futbolistów jest kariera trenerska. Jak zostać trenerem piłki nożnej i jakie wymagania trzeba spełnić?
Kursy trenerskie przede wszystkim dla byłych piłkarzy
Trenerzy, którzy nigdy nie byli zawodnikami choćby na poziomie juniorskim stanowią odosobnione przypadki. Aby zostać trenerem, należy przejść ściśle określoną ścieżkę edukacji, ale podstawą pozostaje dogłębne rozumienie gry, które można zdobyć niemal wyłącznie na boisku. Treningi, mecze, zgrupowania, obozy letnie i zimowe to niezbędne doświadczenie, podobnie jak przebywanie w piłkarskiej szatni i związane z tym umiejętności interpersonalne. Właśnie dlatego trenerami stają się niemal wyłącznie byli zawodnicy.
Kursy trenerskie – ścieżka kształcenia
Polscy trenerzy mają jasną ścieżkę kształcenia udostępnioną przez PZPN zgodnie ze standardami UEFA. Poszczególne szczeble kariery oznaczają zdobywanie kolejnych licencji, dających coraz wyższe uprawnienia:
- Licencja GRASSROOTS D – prowadzenie wyłącznie seniorów w najniższych klasach rozgrywkowych oraz seniorek najwyżej w II lidze
- Licencja GRASSROOTS C – dodatkowo trenowanie dzieci i młodzieży do poziomu trampkarzy i seniorów w A klasie oraz B klasie
- Licencja UEFA C – odpowiednik GRASSROOTS C zdobywany w innym trybie, niewymagający stażu pracy pedagogicznej z dziećmi
- Licencja UEFA B – uprawnia do prowadzenia zespołów z ligi okręgowej oraz Ekstraligi kobiet
- Licencja UEFA A – pozwala trenerowi prowadzić wszystkie drużyny poza trzema najwyższymi klasami rozrywkowymi
- Licencja UEFA Pro – jego posiadacze mogą prowadzić drużyny na każdym szczeblu we wszystkich ligach europejskich
Wymagania stawiane przed trenerami
Trenerzy, przystępujący do kursów według ścieżki UEFA muszą spełnić określone wymagania formalne. W każdym przypadku konieczne jest posiadanie przynajmniej średniego wykształcenia. Do poziomu UEFA B należy mieć ukończone 18 lat, a powyżej niego 21 lat. Przystąpienie do kursu zazwyczaj wymaga posiadania licencji usytuowanej szczebel niżej, choć w niektórych przypadkach staż piłkarski bądź trenerski zezwalają na wyjątki od tej reguły.
W przypadku większości licencji trenerskich wymagane jest zaświadczenie o niekaralności, a na niższych szczeblach także zaświadczenie o stanie zdrowia. Ponadto kursy trenerskie mają określony koszt – od 250 zł za kurs GRASSROOTS D do 14 000 zł za licencje UEFA PRO.